Ter afsluiting van het vak Beeldende Vorming (belachelijk trouwens dat dit niet meer verspreid is over de twee jaar die de opleiding duurt, alsof na 8 lessen je als leerkracht in opleiding wel genoeg weet van het vak voor de rest van je loopbaan in het basisonderwijs) volgt hieronder mijn voorstel tot een lesplan.
Ik heb mij hierbij laten inspireren door zowel de stopmotion animatie met de klei auto's uit de eerste les als de verwijzing naar de legende van Wan Hu uit Kung Fu Panda, waarnaar verwezen werd in de online lessen. Mijn lesplan heet dan ook: Wat nu wanneer Wan Hu's raketstoel wel had gewerkt? De les is bedoeld voor een klas met leerlingen uit groep 6 of 7, dus van een jaar of 10, 11.
Het lesfasenmodel:
Als Voorbereiding kijk ik eerst naar de Context, het Basisplan en de Doelen.
De context van de opdracht, waarbij leerlingen eerst van waardeloos restmateriaal Wu Han en zijn raketstoel moeten maken en vervolgens met stop-motion animatie (webcam, VGA kabel, laptop met filmsoftware) in een kort filmpje moeten tonen wat er was gebeurd wanneer Wu Han wel heel hoog had kunnen vliegen (en niet was ontploft) sluit aan op de belevingswereld van de leeftijdsgroep.
Het basisplan zijn de opdracht en de randvoorwaarden: bouw in groepjes van vier Wan Hu en zijn raketstoel van aanwezig materiaal. Maak een storyboard en film in maximaal 200 beeldjes met de webcam en de software op de laptop wat er zou gebeuren wanneer de stoel niet was ontploft, zoals in de legende wel is gebeurd.. De randvoorwaarden zijn dat zowel Wu Han als zijn stoel herkenbaar moeten zijn als zijnde Chinees. Dus denk aan felle kleurcontrasten, versieringen, kleding, etc. Tweede randvoorwaarde is dat het werkende raketmechanisme van de stoel duidelijk zichtbaar moet zijn (vlammen, rookwolken, suggestie van snelheid, etc). Derde randvoorwaarde is dat Wan Hu zichtbaar op de stoel kan zitten en er weer af kan (dus niet permanent vastgelijmd is). Deze voorwaarden worden getoetst en beoordeeld. Voorwaarden voor het filmpje zijn maximaal 200 shots, een fysiek storyboard en de uitvoering van een verhaaltje met de componenten lancering, vlucht en landing.
De doelen zijn beeldend: verzin een andere afloop van het experiment van Wan Hu en zijn raketstoel, bouw deze na en verzin en verfilm deze andere afloop waarin een lancering, reis en landing te zien moeten zijn..
Technische doelen zijn het maken van een figuurtje, zijn stoel en eventuele decorstukken voor zijn reis uit voornamelijk waardeloos materiaal (wc rollen, eierdoosjes, draadjes, kurken, watten, 3 x A4 vel wit papier, schaar, papierlijm, stiften) en het filmen van de korte reis waarvoor eerst een storyboard is getekend. Voor het filmen maken de leerlingen gebruik van een laptop, een webcam, een VGA kabel en zelfgemaakte decorstukken en hulpmiddelen.
De Receptie/ Orientatie is het introduceren van Wan Hu aan de hand van enkele afbeeldingen gevonden via internet, het vertellen van de legende en het tonen van het fragment uit Kung Fu Panda en de scene uit Mythbusters waarin de hoofdpersonen het experiment probeert te herhalen zonder succes. Bij het tonen van de beelden en de fragmenten, eerst zonder toelichting, vraag ik of ze snappen wat er wordt afgebeeld. Dan vertoon ik het nog een keer en wijs ik op de vorm en de kleuren van de stoel en de kleding van degene die er op zit. Kijk er goed naar, want dat is handig voor straks bij het uitvoeren van de opdracht. Ik wijs op rook en vuur in het fragment die uit de stoel slaat na het aansteken van het vuurwerk onder de stoel. Belangrijk om over na te deneken, want dit is ook een onderdeel van de opdracht. Het vertellen van het verhaal van Wan Hu (en dat er daadwerkelijk een ster naar hem is vernoemd) valt onder de daadwerkelijke introductie, het informeren. Dan volgt de insructie met de onder het basisplan geschetste opdracht en randvoorwaarden. Het beeldend probleem is: wat zou er met Wan Hu en zijn stoel gebeurd zijn wanneer het experiment wel was gelukt? Ik geef eventueel toelichting op het materiaal wat gebruikt wordt voor het maken van Wan Hu, zijn stoel en de reis. Ik leg uit dat er een storyboard gemaakt moet worden voor het filmpje. Dat telt mee in de beoordeling.
Het materiaal voor de productie/uitvoering is hierboven geschetst bij het technische doel van de les. Omdat de groepjes uit vier leerlingen bestaan kan iemand de stoel en een ander kan Wan Hu bouwen, een ander het storyboard schetsen en straks de camera bedienen, een ander zich bezighouden met het decor en het samen fysiek uitwerken van de zichtbare lancering, vlucht en landing met de suggestie van beweging. Ik observeer en schiet te hulp wanneer het ontwerpproces of de uitvoering spaak lijkt te lopen door een technisch probleem of gebrek aan samenwerking. Dit valt ook onder het begeleiden van de werkprocessen.
De tijd die voor de totale opdracht staat is een half uur voor het bouwen van Wan Hu en zijn stoel en het maken van een storyboard en een half uur voor het maken van het filmpje. Zodoende is het ook mogelijk om de opdracht eventueel over twee dagen uit te smeren, zodat de kinderen de gelegenheid krijgen om het verhaaltje nog leuker of ingenieuzer te maken. De introductie en de instructie nemen maximaal een kwartier in beslag (dus bovenop de uur productietijd). Het reflecteren en beoordelen kan, afhankelijk van het aantal groepen, in 15-20 minuten..
Reflectie/Nabeschouwing:
Vinden jullie dat jullie dat het gelukt is om de opdracht uit te voeren? Hoe verliep de taakverdeling en de samenwerking? Wat vonden jullie het leukste om te doen? Wat was moeilijk?
Dan volgt de beoordeling van de objecten en de filmpjes: zijn de stoel en Wan Hu herkenbaar als Chinees? Waar zien we dat aan? Versiering? Contrastrijke kleuren? Heeft de stoel iets waaruit blijkt dat er vuur en/of rook uit tevoorschijn komt? Kan Wan Hu op de stoel zitten en kan hij er weer af? Maximale score 3 punten
Is er een storyboard gemaakt waarop het verhaaltje in beelden is geschets? Zo ja, 2 punten
Dan het filmpje. Duurt het niet langer dan 200 beeldjes? 1 punt. Zijn de lancering (1 punt) reis (2 punten) en landing (1 punt) als zodanig herkenbaar in beeld gebracht? Goed zo!
De filmpjes worden op de site van de school gezet op een blogpagina over beeldende vorming, waar ook museumexcursies en andere beeldcultuurgerelateerde bijdragen worden vertoond.
Achteraf kan ik dan evalueren wat er goed ging en wat minder soepel liep. Was de opdracht te ingewikkeld? Was het technisch probleem te groot? Was het onderwerp niet te kinderachtig? Waarschijnlijk niet.
